Czy instalacja fotowoltaiczna może być przyczyną pożarów? Tak, istnieje znikome prawdopodobieństwo, że instalacja fotowoltaiczna będzie przyczyną pożaru. W Polsce takie sytuacje są rzadkością. Jednak nawet połowy z nich można by uniknąć. Decydując się na fotowoltaikę musimy być świadomi, że pożar jest możliwy. Zwracając uwagę na cały proces prowadzący do pojawienia się instalacji na dachu naszego budynku możemy zminimalizować to ryzyko.
Pożar instalacji fotowoltaicznej – jak go uniknąć ?
Po pierwsze zwróćmy uwagę na komponenty. Wysokiej klasy urządzenia i elementy instalacji zwiększą nasze bezpieczeństwo. Fotowoltaika to instalacja, na której nie warto oszczędzać. Powinniśmy zadbać, by wszystkie elementy były najwyższej klasy i zostały zamontowane z najwyższą starannością. Dodatkowo ważny jest ich przegląd i kontrola stanu przez cały okres ich działania.
Łuk elektryczny
Jednym z częstych powodów pożarów instalacji jest wystąpienie łuku elektrycznego. Jest to zjawisko, które polega na przebiciu izolatora znajdującego się między dwoma elektrodami o wystarczająco dużej różnicy potencjałów, żeby doprowadzić do jonizacji powietrza, która z kolei umożliwia przepływ prądu. Do podstawowych przyczyn tego zjawiska przy instalacji fotowoltaicznej można zaliczyć: uszkodzenie podwójnej izolacji okablowania po stronie DC, uszkodzone lub niepewne połączenia (stosowanie nieodpowiednich szybkozłączek), niewłaściwe ułożenie kabli elektrycznych. Warunki konieczne do zaistnienia łuku zależą od materiału, odległości między elektrodami i ich wzajemnego położenia oraz napięcia i natężenia prądu. Warto pamiętać o tym, że energia generowana przez łuk elektryczny jest wstanie zapalić większość materiałów, z których wykonany jest dach na obiektach budowlanych.
Błędy montażowe
Kolejną przyczyną pożarów instalacji są błędy w montażu. Niedoświadczone lub niedokładne grupy monterskie mogą wykonać wiele pomyłek, w skutek których dojdzie do zapalenia się instalacji. Wśród takich błędów najczęściej dochodzi do niewłaściwego wykonania połączeń elektrycznych czy nie zastosowania odpowiednich przestrzeni na okablowaniu, co może przyczynić się do naruszenia połączeń elektrycznych na skutek naprężeń mechanicznych i termicznych. Zdarza się, że monterzy poprowadzą przewody w niewłaściwych miejscach (tam, gdzie są narażone na tarcia czy przygniecenia) lub w niewłaściwy sposób (luźno, bez odpowiednich mocowań, bądź bez dodatkowych osłon UV).
Czynniki zewnętrzne
Nawet jeśli wszystko zostanie dokładnie zamontowane i sprawdzone może dojść do zdarzeń, na które nie będziemy mieli wpływu. Bywa, że dzikie zwierzęta uszkadzają kable w wyniku czego może nastąpić pożar fotowoltaiki. Zdarza się również, że podczas burzy dochodzi do wyładowań, które uderzają w naszą instalację. By zapobiec skutkom uderzenia pioruna warto odpowiednio wcześniej zadbać o ochronę przeciw przepięciową. Pisaliśmy o niej w jednym z naszych poprzednich artykułów.
Awarie sprzętu
Awarie urządzeń również mogą doprowadzić do pożaru. Najczęściej spowodowane są przez hot-spoty, czyli miejsca na panelu o wysokiej temperaturze. Takie miejsca mogą dojść do temperatury wyższej niż reszta paneli, co może doprowadzić do zapłonu.
Pożar instalacji fotowoltaicznej – co robić w razie pożaru?
Niestety polskie prawo nie reguluje dokładnie postępowania w przypadku pożaru fotowoltaiki. Jeśli już dojdzie do pożaru to Państwowa Straż Pożarna zaleca, by jak najszybciej odłączyć napięcie od budynku, wyłączyć falownik i zabezpieczenia prądu stałego instalacji PV. Powinniśmy także odłączyć moduły od napięcia. Warto jednak być świadomym, że nawet odłączenie wszystkich zabezpieczeń nie sprawi, że panele przestaną generować napięcie. Jeśli pada na nie promieniowanie świetlne, nawet sztuczne to wystarczy, by tworzyło się napięcie. Musimy również pamiętać, że woda przewodzi prąd więc jeżeli pożar jest gaszony wodą to powinniśmy zachować szczególną ostrożność. Najlepiej do gaszenia palącej się instalacji użyć gaśnicy proszkowej. Zalecamy by wszyscy właściciele fotowoltaiki posiadali taką gaśnicę dzięki czemu będą w stanie szybko zareagować w razie pojawienia się zagrożenia.
Jak uniknąć pożarów instalacji fotowoltaicznej?
Wielu z dotychczasowych pożarów można było uniknąć. Wystarczyłoby wykonywanie zalecanych i obowiązkowych pomiarów. Należą do nich na przykład pomiary rezystancji izolacji. Dzięki niej możemy upewnić się, że nie ma żadnych uszkodzeń na trasach kablowych. Ważne jest również badanie kamerą termowizyjną. Podczas takiego badania można wykryć przegrzewające się elementy, m.in. hot-spoty czy źle wykonane złączki konektorów, które również się nagrzewają. Dzięki takiemu badaniu możemy także wykryć nieprawidłowe podłączenie do falownika. Kamera termowizyjna jest nieodłącznym wyposażeniem naszych specjalistów, dzięki czemu nasze instalacje są niezwykle bezpieczne. Jesteśmy w stanie od razu wykryć wszelkie nieprawidłowości tym samym zapobiec niebezpiecznym sytuacjom.
Pożar fotowoltaiki – czy należy się obawiać?
Pomimo opisanych czynników wpływających na zwiększenie ryzyka wystąpienia pożarów instalacji nie należy się ich przesadnie obawiać. Pośród wszystkich przyczyn pożarów, te spowodowane przez fotowoltaikę stanowią zaledwie niewielki odsetek. Należy zwrócić uwagę na projekt, jakość komponentów i montaż by zminimalizować ryzyko. Dodatkowo warto co jakiś czas sprawdzać całą instalację, przeprowadzać przeglądy i wykorzystywać kamerę termiczną, by wykryć wszelkie nieprawidłowości. Pożar fotowoltaiki , to coś czego w większości przypadków można uniknąć stawiając na sprawdzone rozwiązania i renomowanych monterów instalacji fotowoltaicznych.